ATATÜRK’ün Cumhuriyet Anlayışı

                               

                   ATATÜRK’ün Cumhuriyet Anlayışı

           1. Devlet kurucusu ATATÜRK’ün cumhuriyeti devletin siyasi rejimi olarak seçmesinin bir nedeni, çok uzun süren bir dönemden beri cumhuriyetin özlemini duyduğu siyasi rejim olmasındandır. ATATÜRK’ün daha gençlik çağında, Türkiye’yi modernleştirme fikirlerine cevap veren tek siyasi rejim cumhuriyettir. 1908 İnkılabı ile tatmin olmayan genç kolağası Mustafa Kemal “inkılabı bizzat kendisinin tamamlayacağını” ifade etmiştir. 

         2. Cumhuriyet ATATÜRK’ün karakterine uygundur. ATATÜRK’ün belirttiği gibi, “Hürriyet ve istiklal karakterimdir. Ben milletimin ve büyük ecdadımın bu kıymetli mirasından olan istiklal ile yaratılmış bir insanım. Benim yaşayabilmek için mutlaka müstakil bir milletin evladı kalmalıyım. Bu sebeple millî istiklal bence bir hayat meselesidir.

        ATATÜRK’e göre, “Türk milletinin tabiat ve âdetlerine en uygun idare, cumhuriyet idaresidir.” 

      Keza ATATÜRK’e göre, “Asri bir cumhuriyet kurmak demek, milletin insanca yaşamasını bilmesi, insanca yaşamanın neye bağlı olduğunu öğrenmesi demektir.”

      3. ATATÜRK’ü cumhuriyete yönelten bir değer sebep de cumhuriyetin en ileri devlet ve hükûmet şekli olmasındandır. 

       ATATÜRK’e göre, “Cumhuriyet rejimi demek, demokrasi sistemi ile devlet şekli demektir.” Cumhuriyet millet egemenliğini belirleyen ve millet egemenliği ile bağdaşabilen tek rejimdir. ATATÜRK, egemenliğin millete ait olduğu görüşünü işlemekle ve bu görüşü yeni Türk Devleti’nin temel taşı yapmakla, millî devletin, devlet ve hükûmet şeklinin ve cumhuriyet olacağını ortaya koyuyordu. Egemenliğin kayıtsız ve şartsız doğrudan doğruya Türk milletine ait olduğu zihniyetini devlet hayatımıza kazandıran ATATÜRK olmuştur. Türk fikir ve siyasi hayatında ilk defa devlet şekli olarak cumhuriyeti cesaretle telaffuz eden, dile getiren, savunan ATATÜRK olmuştur

     4. Cumhuriyet, Türk devrimini de ifade eder. En ileri ve en gelişmiş devlet şeklidir. ATATÜRK Cumhuriyet’in Onuncu Yılı’nı kutlarken, “Az zamanda çok ve büyük işler yaptık. Bu işlerin en büyüğü, temeli Türk kahramanlığı ve yüksek Türk kültürü olan Türkiye Cumhuriyeti’dir.”Türkiye’de cumhuriyet, tarihî, sosyal, kültürel nedenlerle kurulmuştur. ATATÜRK’ün açıkladığı gibi, “Cumhuriyet yeni ve sağlam esaslarıyla, Türk milletini emin ve sağlam bir istikbal yoluna koyduğu kadar, asıl fikirlerde ve ruhlarda yarattığı güvenlik itibarıyla, büsbütün yeni bir hayatın müjdecisi olmuştur.” 

      5. Türkiye’de cumhuriyet fazilet ve adaletle eş anlamda kullanılmıştır. ATATÜRK’e göre, “Cumhuriyet, fazileti ahlakiyeye müstenit bir idaredir. Cumhuriyet fazilettir. Cumhuriyet idaresi, faziletli ve namuslu insanlar yetiştirir.

    6. XX. yüzyılın en büyük ve en güçlü insanı ATATÜRK, Türk milletinin kaderini Cumhuriyet’le çizerken, ileri ve medeni bir toplum olmanın gereğini de ortaya koymuştur. ATATÜRK’ün Cumhuriyet’i barışçı, insancıl nitelikleri ile insan kişiliğine değer veren yönü ile geleceğin örnek siyasi rejimi olmuştur. 

MUSTAFA KEMAL ATATÜRK;

KAYNAK:Atatürk ve Cumhuriyet - Prof. Dr. Hamza Eroğlu